Kto dziedziczy długi po zmarłej osobie – dziedziczenie ustawowe i testamentowe
Jeżeli testator (spadkodawca) sporządził przed śmiercią testament, spadek otrzymają wskazane w nim osoby. Istotny jest fakt, iż ten rodzaj dokumentu powinien być napisany przez osobę w pełni świadomą. Jeśli został on sporządzony w momencie ciężkiej choroby, może zostać uznany za nieważny.
W przypadku, gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu, ma miejsce dziedziczenie ustawowe. Wszelkie długi spadkowe, czyli kredyty jak i pożyczki na raty przez internet, mogą odziedziczyć osoby przydzielone do pięciu grup. Spadkobierców tych określają przepisy art.931-935 Kodeksu cywilnego:
- małżonek i dzieci,
- małżonek, rodzice, rodzeństwo,
- dziadkowie lub ich zstępni,
- pasierbowie,
- gmina lub Skarb Państwa.
Jaka część spadku przypada pierwszej i drugiej grupie w dziedziczeniu ustawowym?
Każda z osób, którą Kodeks cywilny wymienia w dziedziczeniu ustawowym w pierwszej i drugiej grupie, dziedziczy w różnych stopniach. Ich zakres przedstawia Tytuł II Dziedziczenie ustawowe Kodeksu cywilnego. Zasady te określa art. 931 i 932.
Jeżeli małżonek dziedziczy wraz z dziećmi, każdy otrzymuje równą część majątku, jednak nie mniej niż ¼. Spadek obejmuje wówczas połowę majątku wspólnego żony i męża oraz dobra osobiste spadkodawcy. Jeśli małżonkowie nie posiadali wspólnoty majątkowej, wtedy to przedmiot dziedziczenia stanowi odrębny majątek męża lub żony.
W przypadku drugiej grupy, małżonek otrzymuje połowę spadku. Rodzice dziedziczą wówczas odpowiednio po ¼ majątku. Rodzeństwo również dostanie po ¼ spadku. Zstępni rodzeństwa także dziedziczą w takich samych częściach.
Jaka część majątku przypada trzeciej i czwartej grupie?
Dziedziczenie ustawowe w grupie trzeciej i czwartej przypada odpowiednio babci i dziadkowi lub ich zstępnym albo pasierbom zmarłego. Dziedziczą oni w częściach określonych w art. 934 Kodeksu cywilnego.
Dziadkowie dziedziczą po ¼ spadku. W następnej kolejności przypada on ich zstępnym. Wówczas do dziedziczenia mają prawo wujowie,stryjowie, ciotki, itd. testatora. Otrzymują oni spadek w równych częściach.
Pasierbowie z kolei dziedziczą spadek po równo.Należy w tym przypadku pamiętać o jednej istotnej rzeczy. Mogą oni otrzymać majątek, jeśli oboje biologicznych rodziców nie żyje.
Zasady dziedziczenia spadku w pierwszej i drugiej grupie
Mąż lub żona oraz dzieci znajdujący się w pierwszej grupie mogą odziedziczyć majątek z długiem w pierwszej kolejności. Małżonek, rodzice lub rodzeństwo dziedziczą spadek, gdy zmarły nie pozostawił po sobie dzieci. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło dnia otwarcia spadku, przypada on rodzeństwu testatora.
Jak spadek dziedziczy trzecia i czwarta grupa?
Babcia i dziadek, ich zstępni oraz pasierbowie mogą otrzymać spadek z długiem, jeżeli poprzednie grupy nie są w stanie dziedziczyć. Spadkodawca nie pozostawił po sobie dzieci ani wnuków. Nie żyje też jego małżonek, rodzice i rodzeństwo.
Jeżeli jedno z dziadków nie żyje, spadek przypada ich zstępnym.Może mieć miejsce sytuacja, że babcia lub dziadek, którzy nie dożyli otwarcia spadku, nie mają zstępnych.Wówczas spadek przypada pozostałym dziadkom.
Kiedy spadek przypada gminie lub Skarbowi Państwa?
Gmina lub Skarb Państwa może otrzymać spadek po zmarłym, kiedy poprzednie grupy nie są w stanie go dziedziczyć. Taki zapis znajduje się w art. 935 Kodeksu cywilnego. Spadek przypada ostatniej gminie miejsca zamieszkania testatora.
Skarb Państwa otrzyma majątek tylko w określonych sytuacjach. Wtedy, gdy nie jest możliwe określenie ostatniego miejsca zameldowania spadkodawcy. Druga opcja wiąże się z przypadkiem, gdy testator mieszkał za granicą.
Jak zrzec się spadku po zmarłej osobie?
Zrzeczenie się spadku nie jest możliwe po śmierci testatora. Sukcesor może tego dokonać tylko wówczas, gdy spadkodawca jeszcze żyje. Wtedy to należy sporządzić umowę. Jej stronami będą testator oraz sukcesor.
Umowa powinna zostać stworzona przez notariusza. Dokument ten jest niezbędny do tego, by spadkobierca mógł zrzec się majątku. Traktuje się go wówczas jako osobę zmarłą, która nie dożyła otwarcia spadku.
Przyjęcie spadku wprost-na czym polega?
Spadkobierca ma możliwość przyjęcie spadku wprost po zmarłym. Oznacza to, że sukcesor decyduje się na przyjęcie majątku bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe. By przyjąć spadek wprost, należy w tym celu złożyć stosowne oświadczenie.
Dokument ten trzeba złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku. Może mieć miejsce sytuacja, iż sukcesor o takim oświadczeniu zapomni. Art. 1015 Kodeksu cywilnego zakłada wówczas, że spadkobierca przyjmuje majątek z dobrodziejstwem inwentarza.
Oświadczenie o przyjęciu spadku wprost może złożyć osoba, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Jeżeli majątek przypada nieletniemu, wówczas taki dokument powinien złożyć za niego opiekun prawny. Wymagana jest przy tym zgoda sądu opiekuńczego.
Przyjęcie spadku wprost może doprowadzić do upadłości konsumenckiej
Jeżeli spadkobierca decyduje się na przyjęcie spadku wprost, powinien liczyć się z konsekwencjami. Dług spadkowy może przekraczać aktywa majątkowe. Sukcesor może wówczas nie mieć środków na jego spłatę.
Sytuacja ta może doprowadzić do braku pieniędzy. Spadkobierca nie będzie posiadał zasobów finansowych na podstawowe opłaty. Wtedy to jedynym rozwiązaniem okaże się upadłość konsumencka.
Czym jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza?
Sukcesor ma możliwość przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Wtedy to nabywa majątek z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe. Oznacza to, iż nie odpowiada on za długi spadkowe, które przekraczają wartość aktywów majątku.
Powinien on w tym celu złożyć stosowne oświadczenie. Taki dokument należy złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku.Termin ten przewiduje art. 1031§2 Kodeksu cywilnego.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie ma wpływu na budżet spadkobiercy. Nie musi on spłacać długów spadkowych. Wówczas jego zdolność kredytowa nie ulega zmianie.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza może nastąpić na trzy sposoby:
- poprzez złożenie oświadczenia u notariusza bądź przed sądem
- z mocy prawa, gdy spadkobierca jest nieletni
- z mocy prawa wobec spadkobierców, jeśli choć jeden z nich nie złożył oświadczenia, a przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest związane z kosztami. Dobra, które wchodzą w skład majątku, powinny zostać wycenione. Spisu inwentarza dokonuje komornik, za którego usługę zapłacić musi spadkobierca.
Co oznacza termin odrzucenie spadku?
Odrzucenie spadku jest ostatnią z możliwości, którą ma do wyboru sukcesor. By odrzucić spadek, musi w tym celu złożyć stosowne oświadczenie. Należy tego dokonać przed sądem bądź u notariusza.
Spadkobierca na złożenie oświadczenie ma sześć miesięcy od dnia, w którym nastąpiło otwarcie spadku. Powinien on się liczyć z tym, iż dokumentu nie można odwołać. Po jego złożeniu, sukcesor zostaje uznany za osobę zmarłą.
Czy przedawnienie długu spadkowego jest możliwe?
Zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego, przedawnienie długu spadkowego następuje po sześciu latach, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej. Jeśli dług spadkowy dotyczy świadczeń okresowych, termin ten wynosi trzy lata. Taki sam okres przedawnienia długu spadkowego wiąże się z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Przedawnienie długu spadkowego nie jest równoznaczne z jego umorzeniem. Oznacza to, iż sukcesor musi uregulować długi spadkowe. Wierzyciel ma prawo tego od niego wymagać.
W celu spłaty długu spadkowego niezbędne mogą się okazać pożyczki. Jeśli spadkobierca nie będzie w stanie spłacać rat w określonych terminach, znajdzie się w bazie ERIF. To rejestr, do którego trafiają dłużnicy.
Prawo spadkowe – słowniczek pojęć:
W prawie spadkowym używane są pojęcia, które mogą nie być zrozumiałe. Poniżej znajduje się kilka terminów użytych w tekście.
- Dziedziczenie ustawowe-rodzaj dziedziczenia, którego zasady opierają się na Tytule II Dziedziczenie ustawowe Kodeksu cywilnego. Ma ono miejsce wtedy, gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu.
- Sukcesor-inne określenie spadkobiercy. Jest to osoba fizyczna bądź prawna, której przysługuje spadek.
- Testator-to inaczej spadkodawca. Mianem tym określa się osobę fizyczną. Po jej śmierci spadek przechodzi na spadkobierców.
- Wstępni-osoby, od których wywodzi się spadkodawca. Są to jego rodzice, dziadkowie lub pradziadkowie.
- Zstępni-tym mianem określa się potomków testatora.Są to jego dzieci, wnukowie i prawnukowie. Do zstępnych zalicza się: naturalnych potomków osoby fizycznej, adoptowane przez nią dzieci, dzieci uznane przez spadkodawcę za własne oraz dzieci pozamałżeńskie.